T.C. Mİllî Eğİtİm BakanlIğI
İSTANBUL / KÜÇÜKÇEKMECE - Arif Nihat Asya Ortaokulu
Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı’nın ( WIPO ) kurulduğu anlaşmanın yürürlüğe girdiği gün olan 26 Nisan, her yıl değişik bir tema başlığı ile tüm üye ülkelerde fikri mülkiyet konusuna dikkat çekilmesi, toplumsal farkındalığın artırılması ve düzenlenen etkinliklerle fikri mülkiyetin kamuoyu gündemine taşınması amacıyla Dünya Fikri Mülkiyet Günü olarak kutlanıyor.
FİKRİ MÜLKİYET NEDİR?
İngilizcede “intellectual property” kavramıyla tanımlanan Fikri Mülkiyet, telif ve sınaî hakları kapsar. Fikri Mülkiyet nedir sorusuna verilecek en genel cevap “fikir ve sanat eserleri üzerindeki düşünsel (fikri) hakları; fikir ve sanat eserleri üzerindeki hakları konu edinen hukuk dalıdır.”
Fikri mülkiyet hukukunda karşımıza telif hakları ile sınaî haklar çıkar. İngilizcede copyrights sözcüğüyle karşılanan telif hakları ilim ve edebiyat eserleri, musiki eserleri, güzel sanat eserleri ile sinema eserleri (görsel-işitsel eserler) kapsar. Telif hakları kapsamına giren eserlerin hakları münhasıran sahiplerine aittir ve bu haklar üçüncü şahıslar tarafından izinsiz kullanılamaz.
Patent, marka ve tasarım gibi hakları kapsayan sınaî haklara örnek olarak sanayi ve tarımdaki buluşlar, yenilikler, tasarım ve özgün çalışmalar, marka ve ticaret unvanı gibi ayırt edici ad ve işaretleri taşıyan ürünler sayılabilir. Sınâi haklar, bütün bunların yetkilerini sahiplerinin tekeline belirli süreyle bırakan gayri maddi haklardır.
Fikri mülkiyet hukukunun kapsadığı haklardan bazıları:
